Συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα: Ανταλλαγή Παλαιστινίων με Ισραηλινούς ομήρους – Τι περιλαμβάνει το σχέδιο εκεχειρίας

Η συμφωνία για εκεχειρία έξι εβδομάδων και επιστροφή Ισραηλινών ομήρων δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί επίσημα, αλλά έχει επιτευχθεί σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία που από τις 18:30 ώρα Ελλάδας μεταδίδουν ότι Ισραήλ και Χαμάς κατέληξαν σε συμφωνία για απελευθέρωση ομήρων, μετά από μαραθώνιο διαπραγματεύσεων των αντιπροσωπειών τους στην Ντόχα. «Έχουμε επική συμφωνία», ανακοίνωσε ήδη και ο Ντόναλντ Τραμπ. Στη συνέχεια ανακοινώθηκε από το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ότι πρέπει να οριστικοποιηθούν πριν από το τέλος της ημέρας, τα σημεία στη συμφωνία που μένει να επιλυθούν.

«Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Γκίντεον Σάαρ ανακοίνωσε ότι διακόπτει την περιοδεία του στην Ευρώπη ώστε να συμμετάσχει στη διαδικασία την Πέμπτη το πρωί για την έγκριση της συμφωνίας από το υπουργικό συμβούλιο.

Με διορία 24-48 ωρών για να επιτραπούν προσφυγές κατά της συμφωνίας στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ, η εφαρμογή της θα μπορούσε να ξεκινήσει την Κυριακή, σύμφωνα με εκτιμήσεις.

Η συμφωνία σε τρεις φάσεις θα ξεκινήσει με τη σταδιακή απελευθέρωση 33 ομήρων σε διάστημα έξι εβδομάδων, σε αντάλλαγμα εκατοντάδων Παλαιστίνιων γυναικών και παιδιών που βρίσκονται στις φυλακές του Ισραήλ.

Σύμφωνα με το BBC ανάμεσά τους είναι 10 γυναίκες και 11 άνδρες ηλικίας μεταξύ 50 και 85 ετών, καθώς και μικρά παιδιά που η Χαμάς είχε δηλώσει στο παρελθόν ότι σκοτώθηκαν σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή.

Οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας θα ξεκινήσουν κατά τη 16η ημέρα της πρώτης φάσης και αναμένεται ότι θα περιλαμβάνουν την απελευθέρωση όλων των υπολοίπων ομήρων (περιλαμβάνονται και οι Ισραηλινοί στρατιώτες), τη μόνιμη κατάπαυση του πυρός και την πλήρη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού.

Την εφαρμογή της συμφωνίας θα εγγυηθούν το Κατάρ, η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ. Στις συνομιλίες για την επίτευξη εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας, οι οποίες διεξήχθησαν στο Κατάρ, συμμετείχε μεταξύ άλλων ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ.

«Ανταλλαγή 30 Παλαιστινίων για κάθε ισραηλινό όμηρο»

Το Reuters, που πρώτο μετέδωσε ότι υπάρχει συμφωνία για τον τερματισμό του 15μηνου πολέμου, παραθέτει τα σημαντικότερα σημεία:

• Ο συνολικός αριθμός των Παλαιστινίων που θα απελευθερωθούν θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των ομήρων που θα αφήσει η Χαμάς. Μπορεί να κυμαίνεται από 990 έως και 1.650, στο πλαίσιο ανταλλαγής με 33 ομήρους.
• Το Ισραήλ θα απελευθερώνει 30 Παλαιστινίους για κάθε ισραηλινό όμηρο και 50 για κάθε Ισραηλινό ένστολο που κρατείται από τη Χαμάς.
• Η συμφωνία προβλέπει 600 φορτηγά ανθρωπιστικής βοήθειας καθημερινά στη Γάζα, εκ των οποίων τα 300 θα μεταφέρουν καύσιμα.
• Κατά τις πρώτες έξι εβδομάδες της εκεχειρίας το Ισραήλ θα αποσύρει σταδιακά τις δυνάμεις του από την κεντρική Γάζα ενώ εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι θα επιστρέφουν στα βόρεια του θύλακα
• Κατά την πρώτη φάση θα υπάρξει μείωση των ισραηλινών δυνάμεων από τον αποκαλούμενο διάδρομο της Φιλαδέλφεια στα σύνορα με την Αίγυπτο, ενώ η πλήρης απόσυρση δεν πρέπει να καθυστερήσει παραπάνω από 50 ημέρες
• Κατά την τρίτη φάση της εκεχειρίας θα επιστραφούν τα λείψανα των ομήρων και παράλληλα η Αίγυπτος, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Έθνη θα αναλάβουν την εποπτεία για την ανοικοδόμηση της Γάζας.

Την επίτευξη εκεχειρίας ανακοίνωσε ο αμερικανικός ιστότοπος Axios και το κανάλι Qahera της Αιγύπτου, υπενθυμίζοντας ότι περισσότεροι από 100 Ισραηλινοί όμηροι ελευθερώθηκαν από τη Γάζα σε μια εβδομαδιαία εκεχειρία τον Νοέμβριο του 2023.

Στην «πλατεία των ομήρων» στο Τελ Αβίβ συγγενείς και φίλοι ύψωσαν και πάλι πανό διαμαρτυρίας με τα πρόσωπα των αγαπημένων τους που απήχθησαν πριν από 466 ημέρες.

«Η καλύτερη μέρα στη ζωή του λαού της Γάζας»

Οι πανηγυρισμοί των Παλαιστινίων είναι από τις πρώτες εικόνες που συνοδεύουν την εκεχειριία των έξι εβδομάδων.

Για την καλύτερη ημέρα της ζωής του, μίλησε ο Abed Radwan, ένας Παλαιστίνιος πατέρας τριών παιδιών, ο οποίος έχει εκτοπιστεί από την πόλη Beit Lahiya για περισσότερο από ένα χρόνο και έχει καταφύγει στην πόλη της Γάζα. Θα προσπαθήσει να επιστρέψει στη γενέτειρά του και «να ξαναχτίσει το σπίτι του», είπε.

Gazans, enduring Israeli attacks for 465 days, celebrate the ceasefire agreement ⤵️#Gaza #GazaHolocaust #Israel #ceasefire pic.twitter.com/UsVc4Js7HL

— MOHAMMAD AL_ARSHASHAN (@MOHAMMAD_ALARSH) January 15, 2025

Τα ερωτήματα της επόμενης ημέρας

Ασαφές παραμένει πότε και πόσοι εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους και αν η συμφωνία θα οδηγήσει σε πλήρη τερματισμό του πολέμου και πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα που είναι οι βασικές απαιτήσεις της Χαμάς για την απελευθέρωση των συνολικά 100 ομήρων.

Ο ΟΗΕ και οι διεθνείς οργανώσεις αρωγής εκτιμούν ότι περίπου το 90% των 2,3 εκατομμυρίων ανθρώπων της Γάζας έχουν εκτοπιστεί.

Η διακυβέρνηση της μεταπολεμικής Γάζας είναι επίσης το επόμενο «αγκάθι». Ωστόσο, η ανακοίνωση συμφωνίας πρόσφερε το πρώτο σημάδι ελπίδας εδώ και μήνες.

Από το Όσλο της Νορβηγίας, ο Παλαιστίνιος πρωθυπουργός Μοχάμαντ Μουσταφά, προειδοποίησε ότι «μόνο η κατάπαυση του πυρός μπορεί εύκολα να δημιουργήσει την αίσθηση του κενού, της ανεκπλήρωτης ελπίδας. Επανέλαβε δε ότι θα ήταν απαράδεκτο για οποιαδήποτε άλλη οντότητα εκτός από την Παλαιστινιακή Αρχή να διοικεί τη Λωρίδα της Γάζας στο μέλλον».

Οι ΗΠΑ έχουν ζητήσει ανασύσταση της Παλαιστινιακής Αρχής ώστε να κυβερνά τόσο τη Δυτική Όχθη όσο και τη Γάζα.