Έρχεται η τέλεια καταιγίδα τον χειμώνα: Ενεργειακή ακρίβεια, τα τρόφιμα στα ύψη, αύξηση επιτοκίων- Υπάρχει λύση;

Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι: η επιδότηση του ρεύματος κοστίζει πλέον στον κρατικό προϋπολογισμό 800 εκατ. ευρώ τον μήνα. Συνολικά πρέπει να δίδονται 2 δις. ευρώ τον μήνα, ενώ ο κίνδυνος “ατυχήματος” με τέτοια ποσότητα χρήματος να αλλάζει χέρια είναι ορατός. Η στήριξη των νοικοκυριών που θερμαίνονται με φυσικό αέριο, επίσης θα απαιτεί τεράστια ποσά κάθε μήνα, ενώ οι παραγωγοί τροφίμων, επικαλούμενοι το εξωφρενικό κόστος της ενέργειας, ανεβάζουν συνεχώς τις τιμές στα τρόφιμα.

Οι αγορές, βλέπονται τον κίνδυνο οικονομικού εκτροχιασμού ειδικά στις χώρες του νότου, ανεβάζουν συνεχώς τα επιτόκια, με το ελληνικό 10ετές να εκτοξεύεται και πάλι πάνω από το 4%. Στο όλο σκηνικό έρχεται να προστεθεί και ο κίνδυνος μεγάλης αύξησης των επιτοκίων και από … αυτή τη μεριά του Ατλαντικού, με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δίνει το στίγμα την επόμενη εβδομάδα.

Τα ελληνικά νοικοκυριά, όπως και τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά, δεν μπορούν να ποντάρουν μόνο στις κρατικές επιδοτήσεις για να ξεπεράσουν τον δύσκολο χειμώνα.

Πολύ απλά διότι ο κρατικός προϋπολογισμός της Ελλάδας -και καμίας ευρωπαϊκής χώρας- δεν αντέχει να χρηματοδοτήσει τόσα μέτρα στήριξης. Αν το ρεύμα πρέπει να επιδοτείται με 24 δις. ευρώ τον χρόνο και η θέρμανση με άλλα πέντε δις. ευρώ και τα καύσιμα κίνησης άλλο ένα δις. ευρώ, που θα βρεθούν 30 δις. ευρώ συνολικά; Θα τα δανειστούμε τώρα που το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου έχει ήδη “σπάσει” το όριο του 4%; Θα διαθέσουμε τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας; Και μετά; Αν μια χώρα με χρέος 180-190% του ΑΕΠ στείλει μήνυμα στις αγορές ότι “τρώει από τα έτοιμα” για να επιδοτήσει τα νοικοκυριά, το πιο πιθανό είναι ότι θα έρθει αντιμέτωπη με εκτόξευση του κόστους δανεισμού. Η Ελλάδα ξέρει τι σημαίνει αυτό: μνημόνια.

Εδώ και πολλούς μήνες έχει τεθεί από πολλές πλευρές η ανάγκη το θέμα των υψηλών τιμών του αερίου -και κατά συνέπεια και του ηλεκτρικού ρεύματος- να αντιμετωπιστεί σε κοινό ευρωπαϊκό επίπεδο. Υπέρμαχος αυτής της άποψης είναι και η ελληνική κυβέρνηση.

Πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου

Στο ερώτημα αν γίνεται να μπει πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου προσπαθεί να δώσει απάντηση η ευρωπαϊκή επιτροπή. Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι η τιμή του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος δεν ήταν πάντοτε χρηματιστηριακά προϊόντα. Περίπου 10 χρόνια είναι σε λειτουργία το λεγόμενο TTF που αυτή τη στιγμή βασανίζει πάνω από 350 εκατομμύρια ευρωπαίους πολίτες.

Είναι προφανές ότι δεν είναι εύκολο να παύσει από τη μια στιγμή στην άλλη η λειτουργία μιας χρηματιστηριακής αγοράς. Υπάρχουν διεθνείς συμβάσεις, νομοθεσία, ζητήματα οικονομικής επιβίωσης μεγάλων επιχειρήσεων. Προφανώς όμως σε συνθήκες οικονομικού πολέμου καμία λύση δεν μπορεί να είναι αναίμακτη. Το σίγουρο είναι ότι αν δεν υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή λύση, οι προϋπολογισμοί των χωρών θα “ματώσουν”. Επίσης, δεν υπάρχει περίπτωση με τον κρατικό παρεμβατισμό να καλυφθεί όλο το κόστος της κρίσης, ειδικά αν οι τιμές παραμείνουν στα πολύ υψηλά επίπεδα των τελευταίων ημερών.