Οι δασμοί Τραμπ προκαλούν τριγμούς στις παγκόσμιες αγορές

Ό,τι κι αν περίμεναν οι επενδυτές από τις απειλές του Ντόναλντ Τραμπ για τους δασμούς ή από τις απαντήσεις των χωρών που έγιναν στόχος, αυτό που συνέβη ήταν μάλλον μεγαλύτερο απ’ αυτό που περίμεναν.

Οι αγορές αντέδρασαν άμεσα με επιθετικές πωλήσεις στην Ασία και η εικόνα παρέπεμπε σε απότομες πτώσεις για τους παγκόσμιους δείκτες με βάση τις τιμές των προθεσμιακών συμβολαίων για τον αμερικανικό S&P 500 και πανευρωπαϊκό STOXX 50 .

Οι ευρωαγορές άνοιξαν με απώλειες περί το 1,5% για τον πανευρωπαϊκό  δείκτη Stoxx 600.

Ο δείκτης Stoxx 600 για τις μετοχές αυτοκινήτων σημείωσε πτώση 3,5%, από τα προηγούμενα χαμηλά του, όταν είχε υποχωρήσει κατά 4%.

Οι δείκτες τεχνολογίας, βιομηχανίας και ορυχείων της Ευρώπης έχασαν περίπου 2% ο καθένας. Ο γερμανικός δείκτης Dax σημείωνε απώλειες άνω του  1,7%  στις πρώτες συναλλαγές.

Τα βραχυπρόθεσμα ομόλογα σημείωσαν πτώση, όπως και σχεδόν όλα τα νομίσματα εκτός από το δολάριο ΗΠΑ.

Ορισμένοι επενδυτές ανέμεναν ότι ο Τραμπ θα αμβλύνει την απειλή του για επιβολή δασμών 25% σε Καναδά και Μεξικό και ενδεχομένως θα αναβάλει τους πρόσθετους δασμούς στην Κίνα – ή ότι, αν οι δασμοί προχωρούσαν όπως είχαν δηλωθεί, θα γίνονταν αποδεκτοί χωρίς άλλα σχόλια. Αλλά τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν έτσι.

Οι αμερικανικοί δασμοί, οι οποίοι τίθενται σε ισχύ από αύριο Τρίτη, θα επηρεάσουν αγαθά αξίας 1,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ή περισσότερο από το 40% του συνόλου των αμερικανικών εισαγωγών.

Ο Καναδάς και το Μεξικό υποσχέθηκαν αμέσως ανταποδοτικούς φόρους, ενώ η Κίνα δεσμεύτηκε να αμφισβητήσει τους δασμούς στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Η Wall Street Journal ανέφερε ότι τα αντίμετρα του Πεκίνου θα περιλαμβάνουν υποσχέσεις για περισσότερες αμερικανικές επενδύσεις και δέσμευση να κάνει περισσότερα για να περιορίσει τις εξαγωγές πρόδρομων ουσιών της φαιντανύλης.

Ο Λευκός Οίκος δήλωσε επανειλημμένα την περασμένη εβδομάδα ότι ο Τραμπ θα προχωρήσει με τους καλά σχεδιασμένους δασμούς το Σάββατο, αλλά οι απώλειες της Wall Street την Παρασκευή ήταν μόνο 0,5% για τον S&P 500.

Σήμερα, τα futures του S&P 500 δείχνουν πτώση 2%. Οι προοπτικές της Ευρώπης ήταν από νωρίς ακόμη χειρότερες, με τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του STOXX 50 να διολισθαίνουν κατά 2,4%, κάτι που ίσως δεν προκαλεί έκπληξη, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο Τραμπ δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι οι δασμοί στην ΕΕ θα «συμβούν πολύ σύντομα».

Όταν ρωτήθηκε την Κυριακή σχετικά με την προοπτική επιβολής δασμών σε προϊόντα από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Τραμπ δήλωσε στο BBC ότι και οι δύο ήταν «εκτός ορίων», αλλά ότι η ΕΕ ήταν χειρότερη. Είπε ότι θα μπορούσε να «εκπονηθεί» μια συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, μια χώρα με την οποία οι ΗΠΑ έχουν πιο ισορροπημένες εμπορικές σχέσεις, αλλά έμεινε σταθερός στο ότι οι δασμοί στην ΕΕ «σίγουρα θα συμβούν» και ότι θα επιβληθούν «αρκετά σύντομα».

Ο Τραμπ χαρακτήρισε το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την ΕΕ ως «θηριωδία», επαναλαμβάνοντας τα προηγούμενα σχόλιά του ότι το μπλοκ έχει «πραγματικά εκμεταλλευτεί» τις ΗΠΑ. Εκπρόσωπος της ΕΕ δήλωσε ότι το μπλοκ θα «απαντήσει αποφασιστικά» σε τυχόν νέους αμερικανικούς δασμούς στα προϊόντα του.

Στην Ασία, οι αγορές της ηπειρωτικής Κίνας παραμένουν κλειστές έως την Τετάρτη για τις διακοπές του Σεληνιακού Νέου Έτους, αλλά οι συναλλαγές συνεχίστηκαν στο Χονγκ Κονγκ, αν και οι μετοχές εκεί υποχώρησαν πολύ λιγότερο από ό,τι σε πολλά άλλα χρηματιστήρια της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και κυρίως της Ταϊβάν.

Πιο συγκεκριμένα, στο ταμπλό, ο ιαπωνικός Nikkei 225  έχασε σχεδόν 2%, ενώ ο ευρύτερος Topix διολίσθησε κατά 1,87%. Ο νοτιοκορεατικός Kospi μειώθηκε κατά 2,52% και ο μικρής κεφαλαιοποίησης Kosdaq διαπραγματεύθηκε 2,79% χαμηλότερα. Ο Hang Seng του Χονγκ Κονγκ έχανε 1,23% στο άνοιγμα. Ο αυστραλιανός S&P/ASX 200 διολίσθησε κατά 1,6%. Ο ινδικός Nifty 50 έπεσε κατά 0,69%, ενώ ο Sensex έχασε 0,88% στο άνοιγμα.

Σε πρώτη φάση, η ελληνική κυβέρνηση δεν εμφανίζεται ιδιαιτέρως ανήσυχη για τους δασμούς, υπό την έννοια ότι «εξαγωγές της χώρα μας προς τις ΗΠΑ ξεπερνούν κατά τι τα 2 δισ. ευρώ, ήτοι λίγο πάνω από 1% του ελληνικού ΑΕΠ», σύμφωνα με αρμόδιο παράγοντα της κυβέρνησης.

Τι ισχύει στην Ευρώπη

Άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα έχουν πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα από την Ελλάδα. Είναι γεγονός πως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ιρλανδία έχουν να χάσουν τα περισσότερα από μια σκληρή εμπορική πολιτική δασμών από τις ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, αφού αυτές οι χώρες διατηρούν τα μεγαλύτερα εμπορικά πλεονάσματα απέναντι στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Για το 2023 η Γερμανία εξήγαγε στην Αμερική προϊόντα με αξία 85,7 δις ευρώ μεγαλύτερη από όσα εισήγαγε από τις ΗΠΑ. Η Ιταλία είχε εμπορικό πλεόνασμα σχεδόν 42 δις ευρώ από πωλήσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό, είδη μόδας και αξεσουάρ, χημικά, φαρμακευτικά, αγροτικά προϊόντα και ποτά. Η Ιρλανδία είχε εμπορικό πλεόνασμα 29,4 δις ευρώ κυρίως από εξαγωγές προς τις ΗΠΑ σε φαρμακευτικά προϊόντα, χημικά, ιατρικό εξοπλισμό, μηχανήματα, αρώματα και καλλυντικά. Η Ελλάδα είχε εμπορικό πλεόνασμα 610,5 εκατ ευρώ που είναι κυρίως τρόφιμα.

Ανησυχία για τις δευτερογενείς συνέπειες

«Αυτό που μας ανησυχεί περισσότερο είναι οι δευτερογενείς συνέπειες από ένα τέτοιο ενδεχόμενο», επισημαίνοντας τα θέματα του τουρισμού για παράδειγμα, εφόσον πολλές χώρες της ΕΕ επηρεαστούν από ένα γενικευμένο εμπορικό πόλεμο. Η σύνδεση είναι απλή: Εάν οι ευρωπαϊκές χώρες χάσουν «εισόδημα» λόγω των δασμών, τότε κάτι τέτοιο ενδέχεται να επηρεάσει τον ελληνικό τουρισμό, ο οποίος περιμένει πάρα πολλά -κάθε χρόνο- από τους Ευρωπαίους πολίτες.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο αυτό. Η ήδη ανακοινωθείσα επιβολή δασμών στην Κίνα ενέχει τον κίνδυνο να στρέψει το βλέμμα τους σε άλλες αγορές, στις οποίες απευθύνονται και ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να πλήξει τα βιομηχανικά μας προϊόντα σε ένα βαθμό.

Το ερώτημα λοιπόν είναι το πώς θα αντιμετωπιστούν οι δευτερογενείς αυτές συνέπειες. Σύμφωνα με στέλεχος του οικονομικού επιτελείο της κυβέρνησης, η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίσει να πράττει όσα κάνει μέχρι σήμερα: Μείωση του επενδυτικού κενού, αύξηση της παραγωγικότητας και άνοδος του ανταγωνισμού. «Χρειάζεσαι επενδύσεις, αλλαγή σύνθεσης της παραγωγικής βάσης, βελτίωση του εργατικού δυναμικού και μεγαλύτερη σύνδεση των αποταμιεύσεων με επενδυτικά προϊόντα». Ωστόσο με όλη αυτή την κατάσταση αναδυκνίεται η ανάγκη να αυξηθούν τα τεχνολογικά προϊόντα και να γίνει η Ελλάδα ένας ακόμη μεγαλύτερος εξαγωγέας ενέργειας.

Πηγή: OT – newmoney.gr