Το σχέδιο Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία: «Έτοιμος για ειρήνη, όχι για παράδοση», δηλώνει ο Ζελένσκι

Το προσχέδιο των 28 σημείων που προωθούν οι ΗΠΑ  προβλέπει  αναγνώριση των εδαφών που ελέγχει η Ρωσία, μείωση του ουκρανικού στρατού και απομάκρυνση από την προοπτική ένταξης στο ΝΑΤΟ, με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας και οικονομική στήριξη

Η κυβέρνηση Τραμπ προωθεί σχέδιο 28 σημείων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, το οποίο προβλέπει σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις στο Κρεμλίνο και περιορισμούς στον ουκρανικό στρατό, μια πρόταση «κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της Μόσχας», σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, που έχει ήδη προκαλέσει έντονες διπλωματικές τριβές σε Κίεβο, Ουάσινγκτον και Άγκυρα.

Το νέο σχέδιο Τραμπ προβλέπει την παραχώρηση στη Ρωσία τμημάτων της ανατολικής Ουκρανίας που σήμερα δεν ελέγχει, με αντάλλαγμα μια αμερικανική εγγύηση ασφαλείας για την Ουκρανία και την Ευρώπη απέναντι σε μελλοντική ρωσική επίθεση, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο που επικαλείται το Axios.

Οι βασικοί άξονες του σχεδίου Τραμπ

Παραχώρηση εδαφών στη Ρωσία και μάλιστα νομιμοποίησή τους στα μάτια της διεθνούς κοινότητας, μερικός αφοπλισμός και άλλες κινήσεις από το Κίεβο που δεν έχουν αντίστοιχο από τη Μόσχα, είναι τα βασικά σημεία του αμερικανικού σχεδίου.

Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, το ειρηνευτικό σχέδιο των 28 σημείων προβλέπει άμεση  κατάπαυση του πυρός και συμφωνία ασφαλείας υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Ουκρανία καλείται να αναγνωρίσει τη ρωσική κυριαρχία στην Κριμαία και σε περιοχές της ανατολικής χώρας που τελούν υπό ρωσικό έλεγχο ή επιρροή, με αντάλλαγμα οικονομική ενίσχυση και αμερικανικές εγγυήσεις ασφάλειας.

Ειδικότερα, όπως σημειώνει το Axios, που επικαλείται Αμερικανό αξιωματούχο με άμεση γνώση του θέματος, το σχέδιο παραχωρεί στη Ρωσία τμήματα της ανατολικής Ουκρανίας, που δεν ελέγχει σήμερα. Το αντάλλαγμα θα είναι οι εγγυήσεις ασφάλειας των ΗΠΑ για την Ουκρανία και την Ευρώπη έναντι μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας.

Η Ουκρανία και οι υποστηρικτές της είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα θεωρήσουν το σχέδιο τεράστια παραχώρηση προς τη Ρωσία. Αλλά ο Λευκός Οίκος, σύμφωνα με τον Αμερικανό αξιωματούχο, θεωρεί ότι η Ουκρανία είναι πιθανό να χάσει το έδαφος ούτως ή άλλως αν ο πόλεμος συνεχιστεί και «επομένως είναι προς το συμφέρον της Ουκρανίας να καταλήξει σε συμφωνία τώρα».

Οι προβλέψεις για τα εδάφη

Πέρα από αυτά, το σχέδιο του Τραμπ προβλέπει ότι η Ρωσία θα αποκτήσει τον πλήρη de facto έλεγχο του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ (που μαζί αναφέρονται ως Ντονμπάς), παρά το γεγονός ότι η Ουκρανία εξακολουθεί να ελέγχει περίπου το 14,5% του εδάφους εκεί.

Παρά το γεγονός ότι βρίσκονται υπό ρωσικό έλεγχο, οι περιοχές του Ντονμπάς από τις οποίες θα αποσυρθεί η Ουκρανία θα θεωρούνται αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη και η Ρωσία δεν θα μπορεί να τοποθετήσει στρατεύματα εκεί.

Σε δύο άλλες περιοχές που έχουν καταστραφεί από τον πόλεμο, η Χερσώνα και τη Ζαπορίζια, οι γραμμές ελέγχου θα παραμείνουν ως επί το πλείστον παγωμένες όπως είναι σήμερα. Η Ρωσία θα επιστρέψει κάποια εδάφη, υπό την προϋπόθεση διαπραγματεύσεων.

Ακόμη, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες θα αναγνωρίσουν την Κριμαία και το Ντονμπάς ως ρωσικό έδαφος, αλλά η Ουκρανία δεν θα κληθεί να το πράξει.

Ουκρανός αξιωματούχος ισχυρίστηκε ότι το σχέδιο περιλάμβανε περιορισμούς στο μέγεθος του ουκρανικού στρατού και στα όπλα μακράς εμβέλειας σε αντάλλαγμα για τις εγγυήσεις ασφάλειας των ΗΠΑ. Ωστόσο, δεν είναι σαφές τι θα συνεπάγονται οι εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ, πέραν της υπόσχεσης για άμυνα έναντι περαιτέρω ρωσικής επιθετικότητας.

Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης περιορισμό των ουκρανικών στρατιωτικών δυνάμεων σε περίπου 400.000 στρατιώτες, αποστρατιωτικοποίηση συγκεκριμένων περιοχών και απαγόρευση χρήσης μακράς εμβέλειας πυραύλων. Όπως μεταδίδει η Moscow Times, εξετάζεται η δημιουργία διεθνούς επιτροπής επιτήρησης, στην οποία θα συμμετέχουν Αμερικανοί και Τούρκοι παρατηρητές.

Σημεία τριβής

Εν τω μεταξύ, συνεχίζει το Axios, στο πλαίσιο της υποστήριξης της Τουρκίας για την ειρηνευτική πρωτοβουλία του Τραμπ, ο Γουίτκοφ σχεδίαζε να επισκεφθεί την Άγκυρα σήμερα Τετάρτη και να πραγματοποιήσει τριμερή συνάντηση με τον Ζελένσκι και τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν.

Αμερικανός αξιωματούχος ισχυρίστηκε ότι η συνάντηση αναβλήθηκε όταν κατέστη σαφές ότι ο Ζελένσκι υπαναχώρησε από τις συμφωνίες που είχε επιτύχει με τον Ουμέροφ και δεν ενδιαφέρεται να συζητήσει το σχέδιο του Τραμπ. Αντίθετα ο Ζελένσκι ταξίδευε στην Άγκυρα με άλλο σχέδιο που είχε συνταχθεί με τους Ευρωπαίους εταίρους, το οποίο η Ρωσία δεν θα δεχτεί ποτέ, πάντα σύμφωνα με τον Αμερικανό αξιωματούχο. Έτερος Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε ότι το σκάνδαλο διαφθοράς στην Ουκρανία που «ακουμπά» στενούς συμβούλους του Ζελένσκι, ήταν και αυτός λόγος για την αναβολή της συνάντησης.

Το συμπέρασμα; «Η είναι στο γήπεδο του Ζελένσκι», όπως είπε ο Αμερικανός αξιωματούχος που άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός ταξιδιού του Ουκρανού προέδρου στην Ουάσινγκτον για να συζητήσει το νέο σχέδιο – αν, φυσικά, το επιθυμεί.

Τι σχολιάζει η Ρωσία

Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι οι επαφές με τις Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζονται, αλλά ότι δεν υπάρχουν νέες εξελίξεις σε σχέση με ένα ειρηνευτικό σχέδιο που θα έβαζε τέλος στη σύγκρουση στην Ουκρανία.

Έπειτα από πολλά δημοσιεύματα μέσων ενημέρωσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες συνέταξαν ένα ειρηνευτικό σχέδιο το οποίο προτείνει στο Κίεβο να παραχωρήσει ορισμένα εδάφη, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι δεν υπάρχει τίποτε καινούργιο να ανακοινωθεί από τότε που διεξήχθη η σύνοδος κορυφής του Αυγούστου μεταξύ του Βλαντίμιρ Πούτιν και του Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Πεσκόφ δήλωσε ότι οι επαφές με τους Αμερικανούς συνεχίζονται αλλά ότι δεν έχουν γίνει ακόμη αρκετά για να διεξαχθεί μια ακόμη σύνοδος κορυφής.

Η στάση του Ζελένσκι και η ανάγκη αμερικανικής ηγεσίας

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι η χώρα του «είναι έτοιμη για ειρήνη, αλλά όχι για παράδοση», υπογραμμίζοντας πως οποιαδήποτε συμφωνία που περιλαμβάνει απώλεια κυριαρχίας «είναι απαράδεκτη». Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Telegram, τόνισε ότι «το κύριο ζήτημα για να σταματήσει η αιματοχυσία και να επιτευχθεί διαρκής ειρήνη είναι να εργαστούμε σε συντονισμό με όλους τους εταίρους μας και η αμερικανική ηγεσία να παραμείνει αποτελεσματική, ισχυρή».

Ευρωπαϊκή και βρετανική στάση – Οι προοπτικές ειρήνης

Η Ευρωπαϊκή Ένωση τηρεί στάση επιφυλακτικότητας απέναντι στο αμερικανικό σχέδιο, επισημαίνοντας ότι καμία συμφωνία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή αν δεν διασφαλίζει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Οι Βρυξέλλες ταυτόχρονα ενισχύουν την αμυντική τους συνεργασία, προωθώντας σχέδιο για τη βελτίωση της στρατιωτικής κινητικότητας στην Ευρώπη.

Το Λονδίνο εξέφρασε στήριξη στις αμερικανικές προσπάθειες. Εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι «η Ρωσία θα μπορούσε να το κάνει αύριο, αποσύροντας τις δυνάμεις της και τερματίζοντας την παράνομη εισβολή της», προσθέτοντας πως το Ηνωμένο Βασίλειο «συμμερίζεται την επιθυμία του προέδρου Τραμπ να βάλει τέλος σε αυτόν τον βάρβαρο πόλεμο».

Παρά τις διαφωνίες, διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η αναζωπύρωση της αμερικανικής ηγεσίας και η εμπλοκή χωρών όπως η Τουρκία και η Βρετανία ενισχύουν τις ελπίδες για ειρηνευτική αποκλιμάκωση, αν και οι όροι του σχεδίου θεωρούνται εξαιρετικά δύσκολοι για να γίνουν αποδεκτοί από το Κίεβο.