Θανάσης Βασιλόπουλος από το ετήσιο συνέδριο της ΚΕΔΕ: “Η Αυτοδιοίκηση δεν είναι φτωχός συγγενής του κράτους απαιτεί ισότιμη συμμετοχή στο μέρισμα της ανάπτυξης”

Στην Αλεξανδρούπολη βρίσκεται ο Δήμαρχος Καλαμάτας και Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Πελοποννήσου, Θανάσης Βασιλόπουλος, συμμετέχοντας στις εργασίες του ετήσιου τακτικού συνεδρίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ).

Κατά την πρώτη ημέρα του συνεδρίου, την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2025, ο κ. Βασιλόπουλος έλαβε τον λόγο με την ιδιότητά του ως Προέδρου της ΠΕΔ Πελοποννήσου, τοποθετούμενος επί θεμάτων που αφορούν την τοπική αυτοδιοίκηση και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δήμοι της Περιφέρειας.

Το συνέδριο της ΚΕΔΕ συγκεντρώνει δημάρχους και αιρετούς από όλη τη χώρα, με στόχο την ανταλλαγή απόψεων και τη διαμόρφωση κοινών θέσεων για την ενίσχυση του ρόλου της αυτοδιοίκησης στο νέο θεσμικό και αναπτυξιακό πλαίσιο.

Αναλυτικά η τοποθέτηση του Δημάρχου Καλαμάτας στο συνέδριο της ΚΕΔΕ είχε ως εξής:

«Όλοι όσοι βρισκόμαστε σήμερα εδώ, γνωρίζουμε και αναγνωρίζουμε τα προβλήματα, τις δυσκολίες αλλά και τις προοπτικές των Δήμων μας.

Ξέρουμε τι σημαίνει να δίνεις καθημερινά μάχη για να κρατήσεις όρθιο τον τόπο σου, να σταθείς δίπλα στους πολίτες, να προσφέρεις έργο μέσα σε συνθήκες αντίξοες.

Και το λέω με ειλικρίνεια: Αναρωτιόμουν αν έπρεπε φέτος να γράψω μια νέα ομιλία ή να επαναλάβω όσα είπαμε πέρσι, ίσως με μικρές αλλαγές. Γιατί, αλήθεια, τι έχει αλλάξει; Πόσο προχωρήσαμε; Πόσα από όσα διεκδικήσαμε έγιναν πράξη; Και εν πάση περιπτώσει τι έχουμε κάνει εμείς ως Αυτοδιοίκηση; Γιατί δεν μπορούμε διαρκώς να επιρρίπτουμε ευθύνες στην Πολιτεία και γενικότερα μόνο στους άλλους.

Συνάδελφοι, και καλή τη πίστει το λέω, αν δεν αναλογιστούμε τις ευθύνες μας, αν δεν πούμε ότι αυτά που διεκδικήσαμε ως ΚΕΔΕ, πετύχαμε κάποια αλλά αποτύχαμε σε άλλα τόσα, τότε δεν μπορούμε να πάμε μπροστά. Έχουμε το συνέδριο, θα τα πούμε, θα συμφωνήσουμε σε αυτά που κανείς δεν διαφωνεί και θα έρθουμε πάλι του χρόνου το 2027 να αντιμετωπίσουμε με τα ίδια ή και χειρότερα προβλήματα;

Αυτός είναι ο προβληματισμός μας. Αυτή είναι η αγωνία των Δημάρχων, των αιρετών της Περιφέρειας Πελοποννήσου που έχω την τιμή να εκπροσωπώ 26 διαφορετικούς Δήμους, κοινωνικά, γεωγραφικά, πληθυσμιακά, οικονομικά, και προφανώς με αυτή την ιδιότητα τοποθετούμε σήμερα, αλλά εκτιμώ ίδιος είναι και ο προβληματισμός συναδέλφων απ’ όλη τη χώρα.

Συναδέλφων που συζητούμε, που έχουμε επαφή, που αναζητούμε λίγες ή πολλές φορές στήριξη σε αυτό το δύσκολο έργο που συνολικά οι Αυτοδιοικητικοί καλούμαστε να ανταποκριθούμε και να υπηρετήσουμε. Συζητούμε και ξανασυζητούμε για τον Κώδικα της Αυτοδιοίκησης. Αλλά Κώδικας ακόμα δεν υπάρχει. Τα χρονοδιαγράμματα έπεσαν έξω. Συζητούμε και ξανασυζητούμε για την ανάγκη ενεργοποίησης αναπτυξιακού χρηματοδοτικού εργαλείου για τους Δήμους, αλλά πρόγραμμα δεν υπάρχει.

Διεκδικούμε αρμοδιότητες και πόρους και είμαστε αντιμέτωποι με το να μας αφαιρεθούν υπηρεσίες κομβικές για την λειτουργία, την ανάπτυξη των Δήμων μας. Πολεοδομίες, ΔΕΥΑ, ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά και για τα οποία οι απαντήσεις δεν πείθουν. Ακούσαμε βέβαια κάποια καλά νέα για τις ΔΕΥΑ.

Καθόμαστε, συζητάμε, συμφωνούμε, λαμβάνουμε αποφάσεις και το αποτέλεσμα ποιο είναι; Αν ρωτήσουμε 100 συναδέλφους, τι πιστεύετε ότι θα μας πουν για την Αυτοδιοίκηση και την αντιμετώπιση που έχει ο θεσμός, όλοι εμείς;

Έχουμε μετατραπεί σε σάκο του μποξ. Η Πολιτεία έχει πετάξει από πάνω της ευθύνες, και το πρόβλημα δεν είναι ότι τις έχουμε αναλάβει εμείς. Οι Αυτοδιοικητικοί έχουμε αποδείξει ότι την ευθύνη δεν τη φοβόμαστε και ότι για να υπηρετήσουμε το τόπο μας θα κάνουμε αυτό που πρέπει. Όμως πέρασαν χρόνια να επαναλαμβάνουμε μονότονα, σα να απευθυνόμαστε σε τοίχο, ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά η Αυτοδιοίκηση αν οι αρμοδιότητες που έχει δεν συνοδεύονται από τους αντίστοιχους πόρους. Δεν γίνεται.

Ως Δήμοι συνολικά, και ειδικά θα αναφερθώ στην Πελοπόννησο, είμαστε αντιμέτωποι με θέματα που καίνε, όπως η διαχείριση των απορριμμάτων. Τα έχουμε πει κατ’ επανάληψη αλλά φωνή βοώντος εν τη ερήμω.

Και δεν θα αναφερθώ μόνο στο άδικο τέλος ταφής. Εδώ καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε και παραλογισμούς σε αποφάσεις που ο καθένας ερμηνεύει όπως τον βολεύει. Και ξεκάθαρα αναφέρομαι στην αδικία που έχουν υποστεί 9 δήμοι της Περιφέρειας Πελοποννήσου με το να μην συμπεριληφθούν στην απόφαση κατανομής για την κάλυψη του κόστους, για το Τέλος Ταφής.

Πήραμε ομόφωνη απόφαση ως Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΔ Πελοποννήσου, στείλαμε την απόφαση αυτή στην ΚΕΔΕ για να συζητηθεί και η Διοίκηση την απέσυρε από την ημερήσια διάταξη. Γιατί; Διότι ένας υπάλληλος του Υπουργείου υποστηρίζει ότι άλλα γράφει η απόφαση του Υπουργού και άλλα εννοεί.

Στην επόμενη συνεδρίαση με την δική μας επιμονή και για να μας κλείσουν τα μάτια πήρε απόφαση η ΚΕΔΕ, ποιο το αποτέλεσμα; Μηδέν εις το πηλίκο γιατί; Γιατί δεν το πιστεύουν. Οι 9 Δήμοι όμως επιβαρύνθηκαν 1,6 εκατ. ευρώ.

Σήμερα όσο αφορά την διαχείριση, μεταφέρουμε το σύνολο των απορριμμάτων μας στο εργοστάσιο στην Μεσσηνία. Το 100% των απορριμμάτων μας το πληρώνουμε με 94 ευρώ τον τόνο στην πόρτα. Μάλιστα ενημερωθήκαμε ότι η πρόταση είναι να πάει 99 ευρώ ο τόνος στην πόρτα. Το 90% των απορριμμάτων που πηγαίνουμε προς επεξεργασία, η εταιρεία το οδηγεί προς ταφή.  Όχι το 35% που θα έπρεπε αλλά το 90%, δηλαδή καλούμαστε να πληρώσουμε το ίδιο πράγμα δύο φορές. Μία στην εταιρεία και μία στον ΕΟΑΝ.  Η εταιρεία μια χαρά, το Υπουργείο μια χαρά ο ΕΟΑΝ πλουτίζει, οι Δήμοι όμως της Μεσσηνίας και της Λακωνίας και λιγότερο της Αρκαδιάς, της Αργολίδας και της Κορινθίας πληρώνουν το μάρμαρο.  Υποστήριξη από πουθενά.

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Καλά και ωραία τα λέμε, αλλά το κυρίαρχο, το ζητούμενο είναι η φωνή μας να γίνει πιο ισχυρή, πιο έντονη, αν θέλετε και πιο ενοχλητική. Να είμαστε αποτελεσματικοί σε αυτά που διεκδικούμε. Αυτό είναι κάτι που σήμερα δεν μπορούμε να παινευτούμε  ότι το έχουμε πετύχει, στο βαθμό τουλάχιστον εκείνο που οι αποφάσεις μας θα κινητοποιούσαν την Πολιτεία να δώσει λύσεις.

Να λάβει αποφάσεις που να υποστηρίζουν τη λειτουργία μας, την καθημερινότητά μας. Αυτή είναι μια αγωνία έκδηλη, ένας προβληματισμός που δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει συνήθεια. Να αποτρέψουμε τη στασιμότητα και να αφήσουμε την πολιτική των ήρεμων νερών, που μάλλον μας έχει παρασύρει.

Ως Αυτοδιοικητικοί έχουμε καθήκον και υποχρέωση απέναντι στους πολίτες που εκπροσωπούμε.  Απέναντι στις κοινωνίες που δοκιμάζονται. Απέναντι στο θεσμό που υπηρετούμε, να σταθούμε όρθιοι, ενωμένοι, διεκδικητικοί, αποτελεσματικοί.

Δεν μπορούμε να επιτρέπουν στην εκάστοτε Κυβέρνηση να ορίζει την ατζέντα των θεμάτων μας. Δεν μπορούμε να επιτρέπουμε ούτε στο ελάχιστο να μας κατηγορούν, άμεσα ή έμμεσα, να εμφανίζονται οι Δήμοι ως εστίες φορέων που δεν λειτουργούν καλά, και το λέω με πολύ αγάπη και σεβασμό που γνωρίζετε ότι σας έχω, αγαπητέ Υπουργέ, δεν είναι ορθός τρόπος αξιολόγησης αυτός.

Διότι επιχειρείται, η δημιουργία μιας εσφαλμένης στην κοινωνία εντύπωσης. Μίας εντύπωσης που προλειαίνει το έδαφος για μεταφορά – αφαίρεση αρμοδιοτήτων προς φορείς και νομικά πρόσωπα του κεντρικού κράτους, κατά το δοκούν.

Και στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να δώσω ένα παράδειγμα, γιατί όλοι το ζούμε.

Μας κρεμάνε καθημερινά στα μανταλάκια τους Δημάρχους για τα σχολεία. Για τα σχολεία που δαπανάμε κατά πολύ περισσότερα απ’ όσα το κράτος μας δίνει. Που αγωνιζόμαστε να τα κρατήσουμε όρθια. Αλλά δυστυχώς, τα χρήματα που λαμβάνουμε είναι αναντίστοιχα με τις αρμοδιότητες που καλούμαστε σε ένα ασφυκτικό μάλιστα πλαίσιο να υπηρετήσουμε.

Χρηματοδοτούμαστε για παράδειγμα για μελέτες πυροπροστασίας, κάνουμε τις μελέτες και δεν υπάρχουν χρηματοδοτήσεις ή εργαλεία για να υλοποιήσουμε τις μελέτες. Ένα αντίστοιχο παράδειγμα είναι και ο προσεισμικός έλεγχος.

Και προφανώς τα σχολεία είναι μόλις ένας τομέας από τους δεκάδες που ως Δήμοι οφείλουμε με τον καλύτερο τρόπο να υπηρετήσουμε. Αντιλαμβάνομαι ότι ο χρόνος δεν είναι απεριόριστος. Όμως οφείλουμε την αγωνία μας να την καταθέσουμε. Αναζητώντας σφυγμό, αναζητώντας αντίδραση για να πάμε μπροστά.

Για να μπορέσουμε να κάνουμε πράξη αυτό που η Αυτοδιοίκηση έχει διαχρονικά αποδείξει.

Να είμαστε δίπλα στην κοινωνία. Στο πλευρό των πολιτών. Δίπλα στις πραγματικές τους ανάγκες. Βελτιώνοντας την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής στους Δήμους μας.

Πριν από λίγες μέρες και εφόσον μάθαμε ότι η ΚΕΔΕ φέτος δεν θα πραγματοποιήσει περιφερειακές συναντήσεις, πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέλευση της ΠΕΔ Πελοποννήσου.

Παρουσία του Υφυπουργού Εσωτερικών κ. Σπανάκη, του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, του Α’ Αντιπροέδρου και του Γραμματέα της ΚΕΔΕ και εκεί καταγράψαμε τις προτεραιότητές μας, τις οποίες σας θέτω και εδώ, καθαρά και επιγραμματικά,

• Αύξηση των πόρων, όπως προβλέπει το Σύνταγμα και ο Ν.3852/2010.
• Κάλυψη ενεργειακού κόστους και ενίσχυση με νέο προσωπικό.
• Όχι στη μεταφορά Πολεοδομιών.
• Όχι στο κλείσιμο των καταστημάτων των ΕΛΤΑ
• Όχι στην αφαίρεση εσόδων από τα πρόστιμα του ΚΟΚ.
• Κατάργηση του Τέλους Ταφής.
• Θεσμική μεταρρύθμιση με ουσιαστική αποκέντρωση και σαφή κατανομή αρμοδιοτήτων

Η Αυτοδιοίκηση δεν είναι φτωχός συγγενής του κράτους. Απαιτεί ισότιμη συμμετοχή στο μέρισμα της ανάπτυξης.

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Από την αποτελεσματικότητά μας θα κριθούμε. Όπως και στους Δήμους μας. Εκεί που καθημερινά αγωνιζόμαστε. Εκεί που καθημερινά εργαζόμαστε για την πρόοδο του τόπου μας. Εκεί που οι Δήμαρχοι «φταίνε για όλα». Για καλά και άσχημα. Γιατί είμαστε εκεί, στην πρώτη γραμμή. Με έργο χειροπιαστό. Με έργο που αλλάζει τις πόλεις και τα χωριά μας, έργο που με τους ελάχιστους πόρους που διαθέτουμε, παλεύουμε να διατηρήσουμε την αρραγή ενότητα της κοινωνία μας.

Κλείνω λέγοντας το εξής: Η Αυτοδιοίκηση μπορεί. Δεν ζητά αλλά διεκδικεί. Δεν παρακαλάει αλλά σχεδιάζει. Γιατί η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν είναι ένας συμπληρωματικός θεσμός της κεντρικής διοίκησης. Αντιθέτως, αποτελεί τον εγγύτερο θεσμό στον πολίτη. Ένας θεσμός που καλείται καθημερινά να δώσει λύσεις, να αντιμετωπίσει προκλήσεις, να σχεδιάσει με όραμα, αλλά και να υλοποιήσει με ρεαλισμό.

Οι Αυτοδιοικητικοί, το έχουμε αποδείξει, είμαστε φύση αισιόδοξοι άνθρωποι, γιατί αγαπάμε τον τόπο μας, έχουμε μεράκι, αλλά και μια μεγάλη ευθύνη. Να διαχειριστούμε τους Δήμους μας και να σχεδιάσουμε για το μέλλον.

Το 2024 μιλήσαμε για επανεκκίνηση για μια ισχυρή Αυτοδιοίκηση. Η αίσθηση όμως είναι ότι ξεχάσαμε να πατήσουμε το κουμπί.

Επομένως η ευχή όλων είναι το 2026 να αποτελέσει στην πράξη και όχι στα λόγια μια χρονιά καταλύτη. Ένα έτος αφετηρία όπου η Αυτοδιοίκηση θα λάβει όσα της αξίζουν.

Το λέω και το δηλώνω ξεκάθαρα. Ανήκω στην μεγάλη φιλελεύθερη παράταξη. Στηρίζω τον Υπουργό Εσωτερικών, στηρίζω τον Πρόεδρο της ΚΕΔΕ.

Πάνω από όλα όμως στηρίζω τους Δήμους της Περιφέρεια μας και τους Δημότες που εκπροσωπώ και θέλω να τους κοιτώ όλους, με καθαρή ματιά. Διότι απ’ αυτούς παίρνω δύναμη και το δικαίωμα να είμαι αυστηρός και απαιτητικός. Σας ευχαριστώ».