Φιλοδωρήματα: Όλοι οι νέοι κανόνες – Τι γλιτώνει ο εργαζόμενος και πώς θα ελέγχεται ο επιχειρηματίας

Από τον Νοέμβριο, αλλάζει ριζικά ο τρόπος αντιμετώπισης των φιλοδωρημάτων στην Ελλάδα. Οι νέοι κανονισμοί, που αφορούν κυρίως εργαζόμενους σε επιχειρήσεις εστίασης, παροχής υπηρεσιών ατομικής φροντίδας κ.λ.π, επηρεάζουν τον τρόπο φορολόγησης των χρημάτων που δίνουν οι πελάτες ως επιβράβευση για την παρεχόμενη υπηρεσία. Επηρεάζουν, όμως, και τους εργοδότες, καθώς θα παρακολουθούνται στενά για τυχόν παρατυπίες με τον μισθό και τα φιλοδωρήματα των εργαζομένων.

Η αυξανόμενη χρήση των POS στις συναλλαγές οδήγησε το οικονομικό επιτελείο στην απόφαση να αναθεωρήσει τον τρόπο φορολόγησης των φιλοδωρημάτων, τα οποία λαμβάνουν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στον χώρο της εστίασης και σε επιχειρήσεις που δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις. Ο τζίρος από συναλλαγές μέσω POS στην εστίαση φτάνει τα 8 δισ. ευρώ, ενώ στις συναλλαγές των κομμωτηρίων αγγίζει τα 580 εκατ. ευρώ. Υπολογίζοντας ότι το φιλοδώρημα μέσω POS αντιστοιχεί στο 4-5% των συναλλαγών, η κυβέρνηση εκτιμά δυνητικά έσοδα από φιλοδωρήματα ύψους 400 εκατ. ευρώ.

Αυτό το ποσό δεν είναι διόλου αμελητέο και, σύμφωνα με τον Άρειο Πάγο, θα έπρεπε να θεωρείται μέρος του μισθού. Ωστόσο, όπως ανακοίνωσε η ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, τα φιλοδωρήματα θεωρούνται επιβράβευση του εργαζόμενου, και για αυτόν τον λόγο δεν πρέπει να φορολογούνται έως τα 300 ευρώ μηνιαίως. Πάνω από αυτό το ποσό, το επιπλέον εισόδημα θα υπόκειται σε φορολόγηση (θα προστίθεται στην κλίμακα του φόρου εισοδήματος).

Για τους επιχειρηματίες, αφού το φιλοδώρημα δεν περνάει από αυτούς, δεν θα πρέπει να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές για αυτό, καθώς, όπως επισημάνθηκε, το φιλοδώρημα είναι επιβράβευση για κάτι που ήδη πληρώνεται από τον εργοδότη.

Σήμερα, το φιλοδώρημα φορολογείται από το πρώτο ευρώ όταν δηλώνεται στην εφορία. Στην πράξη, όμως, τα φιλοδωρήματα διακινούνται από τσέπη σε τσέπη χωρίς πάντα να περνούν από τον εργοδότη. Με τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, όλα αλλάζουν, καθώς θα εισαχθούν νέοι κανόνες για τη φορολόγηση των φιλοδωρημάτων και τον έλεγχό τους από τους εργοδότες.

Οι αλλαγές που θα συμπεριληφθούν στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών περιλαμβάνουν:

– Φιλοδωρήματα μέσω POS έως 300 ευρώ μηνιαίως απαλλάσσονται από φόρο εισοδήματος και ασφαλιστικές εισφορές. Για ποσά άνω των 300 ευρώ, το επιπλέον ποσό θα προστίθεται στο εισόδημα του εργαζομένου και θα φορολογείται κανονικά.

– Τα φιλοδωρήματα απαλλάσσονται πλήρως από ασφαλιστικές εισφορές ανεξαρτήτως ποσού. Όπως εξήγησε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, αυτό οφείλεται στο ότι οι εισφορές καλύπτονται κυρίως από τους εργοδότες, ενώ τα φιλοδωρήματα δίνονται από τους πελάτες.
Το όριο των 300 ευρώ τέθηκε λαμβάνοντας υπόψη τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης με χαμηλούς μισθούς, με στόχο να υπάρχει ισότητα μεταξύ των εργαζομένων.

Η νέα ρύθμιση περιλαμβάνει μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους, όπως:

– Τα αφορολόγητα φιλοδωρήματα δεν μπορούν να ξεπερνούν το 30% του κανονικού μισθού, για να αποφεύγονται καταχρηστικές πρακτικές. Για παράδειγμα, αν ένας εργαζόμενος έχει μισθό 900 ευρώ και λαμβάνει 300 ευρώ ως φιλοδώρημα, αυτό αντιστοιχεί στο 33%, κάτι που θα προκαλεί ελέγχους.

– Οι εργοδότες δεν επιτρέπεται να αντικαθιστούν μέρος του μισθού με αφορολόγητα φιλοδωρήματα. Αν διαπιστωθεί τέτοια πρακτική, θα επιβάλλεται πρόστιμο 22% στη διαφορά. Για παράδειγμα, αν ένας εργαζόμενος με μισθό 1.400 ευρώ δει τον μισθό του να μειώνεται στα 1.100 ευρώ και λαμβάνει 300 ευρώ ως πρόσθετη παροχή, θα επιβληθεί πρόστιμο.

Αυτή η ρύθμιση αφορά κυρίως επιχειρήσεις στους τομείς της εστίασης και των κομμωτηρίων, όπου τα φιλοδωρήματα δίνονται προαιρετικά από τους πελάτες και δεν περιλαμβάνονται στις κανονικές αποδοχές. Σε άλλες επιχειρήσεις όπως τα καζίνο η διαχείριση των φιλοδωρημάτων προβλέπεται στις συλλογικές συμβάσεις