Τέσσερα βασικά συμπεράσματα από τις συνομιλίες Τραμπ – Ζελένσκι – Ευρωπαίων Ηγετών στην Ουάσινγκτον

Παρά τη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ και την υποστήριξη Ευρωπαίων ηγετών, δεν υπήρξε πρόοδος σε κατάπαυση πυρός ή εγγυήσεις ασφαλείας

Μόλις λίγες ημέρες μετά την αποτυχημένη ρωσο-αμερικανική σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα 18 Αυγούστου, συνοδευόμενος από Ευρωπαίους ηγέτες, με στόχο την αναζήτηση διπλωματικής λύσης στον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία.

Παρά τα ενθαρρυντικά σχόλια του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και τη θετική διάθεση των ευρωπαϊκών αποστολών, η συνάντηση δεν απέφερε συγκεκριμένες δεσμεύσεις για εκεχειρία ή συμφωνία ειρήνης, ενώ η στάση των ΗΠΑ στο θέμα της κατάπαυσης του πυρός προκάλεσε προβληματισμό.

Τετραπλό το «αποτύπωμα» της συνάντησης

1. Διερεύνηση συνάντησης Πούτιν – Ζελένσκι

Ο πρόεδρος Τραμπ αποκάλυψε ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ανοίγοντας το ενδεχόμενο για μια άμεση διμερή συνάντηση μεταξύ Πούτιν και Ζελένσκι, σε τοποθεσία που δεν έχει ακόμη καθοριστεί.

Η πρόταση περιλαμβάνει και μια επακόλουθη τριμερή συνάντηση με τη συμμετοχή και του ίδιου του Τραμπ, εφόσον υπάρξει προθυμία από τις εμπλεκόμενες πλευρές. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν σαφή σημάδια ότι μια τέτοια συνάντηση μπορεί να υλοποιηθεί σύντομα.

Ο βοηθός του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ, σε δήλωσή του άφησε να εννοηθεί πως η Ρωσία δεν απορρίπτει πλήρως την πιθανότητα αύξησης του επιπέδου των συνομιλητών της στις διαπραγματεύσεις.

2. Αμερικανική υπαναχώρηση για την κατάπαυση του πυρός

Αντιδράσεις προκάλεσε η απόφαση του Τραμπ να αποσυνδέσει την ανάγκη κατάπαυσης του πυρός από την έναρξη διαπραγματεύσεων, χαρακτηρίζοντας την εκεχειρία «όχι απαραίτητη». Πρόκειται για σαφή αλλαγή σε σχέση με τη θέση της Ουκρανίας, η οποία έχει επανειλημμένα ζητήσει πλήρη διακοπή των εχθροπραξιών ως προϋπόθεση για συνομιλίες με τη Ρωσία.

Η αντίδραση της Ευρώπης ήταν άμεση, με τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να δηλώνει:

«Δεν μπορώ να φανταστώ ότι η επόμενη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί χωρίς κατάπαυση του πυρός. Οφείλουμε να ασκήσουμε πίεση στη Ρωσία για να γίνει αυτό δυνατό».

3. Εγγυήσεις ασφαλείας χωρίς σαφές πλαίσιο

Ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα εγγυηθούν την ασφάλεια της Ουκρανίας σε περίπτωση συμφωνίας με τη Ρωσία, χωρίς όμως να διευκρινίσει τη φύση ή την έκταση των εγγυήσεων. Δεν απέκλεισε μάλιστα το ενδεχόμενο αποστολής αμερικανικών στρατευμάτων, εάν χρειαστεί, γεγονός που προκάλεσε αναταράξεις και προβληματισμούς.

Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι μέσα στις επόμενες 10 ημέρες αναμένεται να οριστικοποιηθούν οι εγγυήσεις ασφαλείας. Έκανε ιδιαίτερη μνεία σε μια συμφωνία προμήθειας αμερικανικών όπλων αξίας 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία περιλαμβάνει προηγμένα αντιπυραυλικά και αεροπορικά συστήματα.

Παράλληλα, οι ΗΠΑ θα αγοράσουν ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ενισχύοντας έτσι την αμυντική βιομηχανία του Κιέβου.

4. Επικοινωνιακή “αντεπίθεση” του Ζελένσκι

Ο Ουκρανός πρόεδρος εμφανίστηκε αυτή τη φορά με διαφορετική προσέγγιση. Αντί για στρατιωτική ενδυμασία, όπως συνήθιζε, επέλεξε κλασικό σκούρο κοστούμι, επιδιώκοντας να δώσει ένα πιο διπλωματικό και επίσημο τόνο.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, παρέδωσε στον Τραμπ μια επιστολή από τη σύζυγό του, Ολένα Ζελένσκα, προορισμένη για την Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Μελάνια Τραμπ — μια κίνηση που ερμηνεύεται ως προσπάθεια ενίσχυσης των προσωπικών δεσμών μεταξύ των δύο οικογενειών.

Η αλλαγή τόνου και η εντονότερη διπλωματική «γοητεία» φαίνεται να στοχεύουν στην αποκατάσταση της εικόνας του Ζελένσκι στο εσωτερικό των ΗΠΑ, έπειτα από προηγούμενες επιπλήξεις για έλλειψη ευγνωμοσύνης προς την Ουάσινγκτον.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Παρά τη θεσμική βαρύτητα της συνάντησης και τις ελπίδες που τη συνόδευσαν, τα αποτελέσματα παραμένουν ασαφή και ελλιπή σε ουσία. Η προοπτική μιας ειρηνευτικής συμφωνίας παραμένει αβέβαιη, ενώ η έλλειψη συγκεκριμένων δεσμεύσεων και εγγυήσεων προκαλεί σκεπτικισμό στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Οι επόμενες εβδομάδες αναμένονται κρίσιμες για τη διπλωματική πορεία της σύγκρουσης, με τα βλέμματα στραμμένα στην πιθανότητα μιας πρώτης συνάντησης Πούτιν – Ζελένσκι και στα επόμενα βήματα της Ουάσινγκτον.

Πηγή: BBC