Οδύσσεια: Ένα “μυθικό έπος δράσης” με… άρωμα Μεσσηνίας (vid)

Το επόμενο κινηματογραφικό εγχείρημα του Κρίστοφερ Νόλαν έχει ξεκάθαρα επικές φιλοδοξίες, κάτι που αποτυπώθηκε με έντονο τρόπο στα πρόσφατα γυρίσματα της «Οδύσσειας» στη Μεσσηνία. Για περίπου είκοσι ημέρες, η παραγωγή κινήθηκε σε τοποθεσίες όπως η Μεθώνη, η Βοϊδοκοιλιά, η Γιάλοβα και άλλες περιοχές της Πυλίας, μετατρέποντας το μεσσηνιακό τοπίο σε σκηνικό ενός από τα πιο φιλόδοξα πρότζεκτ της σύγχρονης κινηματογραφίας.

Μετά τη σαρωτική επιτυχία του «Oppenheimer», ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης στρέφεται σε ένα από τα κορυφαία και εκτενέστερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, την «Οδύσσεια» του Ομήρου, που γράφτηκε τον 8ο αιώνα π.Χ. Στον ρόλο του Οδυσσέα, βασιλιά της Ιθάκης, επιστρέφει ο Ματ Ντέιμον, αναλαμβάνοντας να ενσαρκώσει τη δεκαετή και γεμάτη κινδύνους πορεία του ήρωα προς την πατρίδα του μετά την άλωση της Τροίας.

Οι πρώτες φωτογραφίες που δημοσίευσε το Empire magazine δίνουν μια πιο καθαρή εικόνα του οράματος του Νόλαν. Ο Οδυσσέας εμφανίζεται πλαισιωμένος από τους συντρόφους του, ανάμεσά τους και ο Χιμές Πατέλ στον ρόλο του Ευρύλοχου, ενώ αποκαλύπτονται παράλληλα στιγμιότυπα της Αν Χάθαγουεϊ ως Πηνελόπης, του Τομ Χόλαντ ως Τηλέμαχου και του Ρόμπερτ Πάτινσον, που υποδύεται τον αλαζόνα μνηστήρα Αντίνοο. Το καστ, πολυσυλλεκτικό και εμπορικά ισχυρό, δείχνει ότι η παραγωγή στοχεύει ξεκάθαρα σε παγκόσμια απήχηση.

Η Universal Pictures χαρακτηρίζει την ταινία ως ένα «μυθικό έπος δράσης», γυρισμένο σε διαφορετικές γωνιές του πλανήτη με τη χρήση νέας, πρωτοποριακής τεχνολογίας φιλμ IMAX. Ο Νόλαν, πιστός στη δημιουργική του εμμονή με την εικόνα και την τεχνική αρτιότητα, δεν περιορίζεται στη σκηνοθεσία, καθώς υπογράφει και το σενάριο, ενώ συμμετέχει ενεργά στην παραγωγή μαζί με τη σύζυγό του και μόνιμη συνεργάτιδά του, Έμα Τόμας.

Ο Κρίστοφερ Νόλαν έκανε αυτό που ξέρει καλύτερα από τον καθένα: αντί να κάνει δηλώσεις για να παρουσιάσει το έργο του, εντυπωσιακά τρέιλερ ή επιθετικό marketing, άφησε το ίδιο του το φιλμ να μιλήσει για εκείνον.

Ιδιαίτερη αίσθηση έχει προκαλέσει, φωτογραφία από τα γυρίσματα που δόθηκε στη δημοσιότητα, στην οποία ο Νόλαν φαίνεται να εργάζεται επί σκηνής δίπλα σε μία από τις χαρακτηριστικές IMAX κάμερές του, εικόνα που λειτουργεί σχεδόν ως δήλωση προθέσεων.

Ο εξάλεπτος πρόλογος της Οδύσσειας προβάλλεται ήδη στις  κινηματογραφικές αίθουσες και αποτελεί την πρώτη εκτεταμένη ματιά στο πιο φιλόδοξο εγχείρημα της καριέρας του. Και ναι, από αυτά τα έξι λεπτά γίνεται σαφές ότι δεν πρόκειται απλώς για μια κινηματογραφική διασκευή του Ομήρου, αλλά για ένα κινηματογραφικό έπος με τη σφραγίδα του Νόλαν.

Η δημοσιοποίηση του υλικού ακολουθεί την προβολή ενός εξάλεπτου εισαγωγικού αποσπάσματος της ταινίας, το οποίο προβάλλεται ήδη στις ΗΠΑ στο πλαίσιο επανακυκλοφοριών των «Sinners» και «One Battle After Another».

Ο πρόλογος ξεκινά μέσα στον Δούρειο Ίππο. Ο Ματ Ντέιμον ως Οδυσσέας, μαζί με τον Τζον Μπέρνθαλ και άλλους Έλληνες πολεμιστές, είναι κρυμμένοι στο εσωτερικό του ξύλινου δημιουργήματος. Η ένταση χτίζεται όχι με λόγια, αλλά με ήχο: ανάσες, τριξίματα, μέταλλο που γδέρνει ξύλο. Ένας Τρώας φρουρός καρφώνει το άλογο με δόρυ, τραυματίζοντας έναν από τους άνδρες. Το τέχνασμα κινδυνεύει να αποκαλυφθεί. Δεν αποκαλύπτεται. 

Όταν οι Έλληνες βγαίνουν από το άλογο, δεν υπάρχει θρίαμβος. Υπάρχει εκτέλεση. Σιωπηλή, ωμή, χωρίς εξιδανίκευση. Οι φρουροί εξοντώνονται, οι πύλες της πόλης γίνονται πεδίο μάχης και οι τεράστιοι μηχανισμοί ανοίγουν με κόπο, ιδρώτα και απώλειες. Η Τροία δεν πέφτει θεαματικά — καταρρέει χαοτικά. Είναι μια σκηνή πολέμου χωρίς ηρωισμό, κάτι που ο Νόλαν έχει εξερευνήσει και στο Dunkirk, αλλά εδώ αποκτά μυθική διάσταση.

Για μια στιγμή σχεδόν ανεπαίσθητη, ο φακός αποκαλύπτει τον Κύκλωπα. Όχι ως ψηφιακό θέαμα, αλλά ως μηχανικό, αναλογικό πλάσμα. Animatronic, με υλικότητα που θυμίζει τις πρώτες δημιουργίες του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο. Δεν είναι jump scare. Είναι υπόσχεση. Ο μύθος υπάρχει, αλλά δεν κραυγάζει — παραμονεύει. Ο πρόλογος κλείνει με έναν διάλογο. Ο χαρακτήρας του Μπέρνθαλ αφηγείται την άλωση στον νεότερο ήρωα που ενσαρκώνει ο Τομ Χόλαντ. «Νομίζω ξέρεις τη συνέχεια», λέει. Και εκεί ο Νόλαν κόβει. Χωρίς εξήγηση. Χωρίς λύτρωση.

 Καθοριστικό ρόλο παίζει και η μουσική του Λούντβιχ Γιόρανσον. Η σύνθεση δεν θυμίζει τίποτα από το προηγούμενο έργο του. Δεν είναι απλώς επική. Είναι απειλητική. Πολυφωνικά μοτίβα, σκοτεινά χορωδιακά στοιχεία και μια σταδιακή κλιμάκωση που σφίγγει τον θεατή όσο η μάχη ξεφεύγει από κάθε έλεγχο. Ο ήχος λειτουργεί σαν ψυχολογικός καταλύτης, όχι σαν συνοδευτικό.

Το μεγάλο ερώτημα, βέβαια, παραμένει. Αν αυτά τα έξι λεπτά είναι υπόσχεση, μπορεί ο Κρίστοφερ Νόλαν  να τηρήσει το ίδιο επίπεδο έντασης, κλίμακας και πρακτικής κινηματογράφησης σε ολόκληρη ταινία; Η Οδύσσεια δεν είναι ένα ενιαίο δράμα, αλλά ένα επεισοδιακό, περιπλανώμενο έπος. Η ισορροπία ανάμεσα στον εσωτερικό Οδυσσέα και το εξωτερικό ταξίδι θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της καριέρας του.

Αν όμως ο πρόλογος λέει κάτι ξεκάθαρα, είναι το εξής: ο Νόλαν δεν προσεγγίζει τον Όμηρο ως μνημείο, αλλά ως ζωντανό, εύφλεκτο υλικό. Και αν το υπόλοιπο φιλμ ακολουθήσει αυτή τη γραμμή, τότε η Οδύσσεια δεν θα είναι απλώς άλλη μία κινηματογραφική διασκευή ενός κλασικού. Θα είναι μια σύγχρονη κατάβαση στον μύθο με σκοτάδι, αίμα και σιωπή.

Η κινηματογραφική «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν διαθέτει ένα από τα πιο εντυπωσιακά καστ των τελευταίων ετών με τους:

  •  Matt Damon ως Οδυσσέας,
  •  Tom Holland ως Τηλέμαχος,
  •  Anne Hathaway ως Πηνελόπη,
  •  Zendaya ως Αθηνά,
  •  Charlize Theron ως Κίρκη,
  •  Lupita Nyong’o ως Κλυταιμνήστρα,
  •  Benny Safdie ως Αγαμέμνων,
  • με επιπλέον συμμετοχές από Robert Pattinson, Jon Bernthal, John Leguizamo, Elliot Page, μεταξύ πολλών άλλων των οποίων οι ρόλοι δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί.

Η κινηματογραφική «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 17 Ιουλίου 2026, με την προσδοκία ότι δεν θα πρόκειται απλώς για μία ακόμη μεταφορά ενός κλασικού έργου, αλλά για μια σύγχρονη, τεχνικά ριζοσπαστική ανάγνωση ενός μύθου που εδώ και αιώνες αντέχει στον χρόνο.

Τομ Χόλαντ: «Το σενάριο είναι το καλύτερο που έχω διαβάσει ποτέ»

Ο Τομ Χόλαντ επαινεί την ταινία «Η Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν μετά την ολοκλήρωση της παραγωγής της ταινίας και λίγο πριν τα γυρίσματα του Spider-Man: Brand New Day.Ο Χόλαντ πρόκειται να υποδυθεί τον Τηλέμαχο στην κινηματογραφική μεταφορά του κλασικού έργου του Ομήρου από τον Νόλαν, η οποία περιλαμβάνει ένα καστ με πλήθος από πασίγνωστους αστέρες.

«Το σενάριο είναι το καλύτερο σενάριο που έχω διαβάσει ποτέ», δήλωσε ο Χόλαντ στο Agence France-Presse.

Για τη συνεργασία του με τον Νόλαν, ο Χόλαντ είπε ότι ο σκηνοθέτης «είναι ένας πραγματικός συνεργάτης», προσθέτοντας: «Ξέρει τι θέλει… αλλά δεν είναι ένα περιβάλλον όπου δεν μπορείς να προτείνεις ιδέες ή να χτίσεις χαρακτήρες με συγκεκριμένους τρόπους».

Η ταινία είναι μια μεταφορά του επικού ποιήματος του Ομήρου και της ιστορίας του Οδυσσέα, βασιλιά της Ιθάκης, και του επικίνδυνου ταξιδιού του πίσω στην πατρίδα μετά τον Τρωικό Πόλεμο.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Χόλαντ μιλάει με θερμά λόγια για την συνεργασία του με τον Νόλαν. Σε συνέντευξη του στο GQ που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο, ο Χόλαντ χαρακτήρισε την εμπειρία του «καταπληκτική» και «τη δουλειά μιας ζωής».

«Η καλύτερη εμπειρία που είχα στα γυρίσματα. «Απίστευτη», δήλωσε ο Χόλαντ στο GQ. «Ήταν συναρπαστική. Ήταν διαφορετική. Και νομίζω ότι η ταινία θα είναι διαφορετική από οτιδήποτε έχουμε δει ποτέ».

Συνέχισε, «Η συνεργασία με τον Κρις, η γνωριμία με αυτόν και την Έμμα [Τόμας] ήταν απολύτως φανταστική. Δεν έχω ξαναδεί κάποιον που να μπορεί να εργάζεται με τον τρόπο που εργάζονται αυτοί, και υπάρχει σίγουρα λόγος για τον οποίο είναι οι καλύτεροι στον κλάδο. Το να βρεθώ στην πρώτη σειρά σε αυτό, να είμαι μέρος της διαδικασίας και να συνεργαστώ με έναν πραγματικό μάστορα της τέχνης του και να μάθω από αυτόν ήταν η καλύτερη εμπειρία που είχα ποτέ».