Εγκαίνια της έκθεσης του “Γρύπα Πολεμιστή” στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καλαμάτας παρουσία και της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη

Την πρώτη του παγκόσμια εμφάνιση θα κάνει ο ηλικίας 3500 ετών «Γρύπας Πολεμιστής» στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καλαμάτας. Συγκεκριμένα, έκθεση με θέμα “Πρίγκιπες της Πύλου”, με τα ευρήματα από τον τάφο του “Γρύπα Πολεμιστή” στην Πύλο εγκαινιάζεται στις 15 Φεβρουαρίου 2025 στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας, στην Καλαμάτα, και θα φιλοξενηθεί εκεί έως 26 Απριλίου 2025.

Τα εγκαίνια της έκθεσης έχουν προγραμματιστεί για την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2025 στις 19:00 και θα γίνουν από την Υπουργό Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη.

Επίσης, η έκθεση ανοίγει τον Ιούνιο στο Getty Villa στο Μαλιμπού της Καλιφόρνια, στην Αθήνα στο Ελληνικό Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το πρώτο εξάμηνο του 2026, και τελικά έρχεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας, στη Μεσσηνία εκείνο το φθινόπωρο. Κάθε τεχνούργημα που εκτίθεται έχει αρχαιολογικό πλαίσιο και τα περισσότερα είναι προηγουμένως αδημοσίευτα.

Επιμελητές της έκθεσης θα είναι οι Κλερ Λάιανς και Νικόλ Μπράντροβιτς από το Τμήμα Αρχαιοτήτων του Μουσείου Ζαν Πολ Γκετί, η Ευαγγελία Μηλίτση, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και οι ανασκαφείς Σάρον Στόκερ και Τζακ Ντέιβις, πρώην διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών Αθήνας.

Ιστορική ανασκαφή

Ο τάφος του «Γρύπα Πολεμιστή» βρέθηκε ασύλητος το 2015 από αμερικανική ανασκαφική ομάδα στο λόφο του Άνω Εγκλιανού στην Πύλο, από τη σκαπάνη των αρχαιολόγων Τζακ Λ. Ντέιβις και Σάρον Ρ. Στόκερ του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι, με τις ανασκαφές να πραγματοποιούνται υπό την άμεση εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας.

Στον τάφο που χρονολογείται στο 1450 π.Χ. εντοπίσθηκαν χιλιάδες μοναδικά αντικείμενα ως κτερίσματα για τη μετά θάνατο ζωή του.

Μεταξύ όσων βρέθηκαν υπάρχουν πολύτιμα έργα και αριστουργήματα τέχνης από χρυσό, ασήμι, ελεφαντόδοντο και αχάτη και, βέβαια, ο οπλισμός του νεκρού. Πρόκειται για την πιο εντυπωσιακή περίπτωση ανεύρεσης πλούτου της Προϊστορικής Εποχής που έχει δει το φως τα τελευταία 70 χρόνια σε ταφικό χώρο της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Από τα σημαντικότερα ευρήματα ήταν κοσμήματα μεγάλης τέχνης, ανάμεσα στα οποία και τέσσερα σφραγιστικά δακτυλίδια, αντίστοιχα των οποίων βρίσκουμε στη μινωική Κρήτη. Οι αρχαιολόγοι τα ονομάζουν «σφραγιστικά», διότι χρησιμοποιούνταν για να σφραγίζονται γραπτές πινακίδες και αντικείμενα.

Ο νεκρός είχε πλούτο, που φαίνεται από το ότι όλα τα αγγεία που τοποθετήθηκαν στον τάφο του, πάνω και γύρω από το ξύλινο φέρετρό του, ήταν μεταλλικά. Μπρούτζινα, ασημένια και χρυσά.

Οι επικεφαλής της ανασκαφής, Τζακ Ντέιβις και Σάρον Στόκερ, που διεξάγουν τις αρχαιολογικές έρευνες στο συγκεκριμένο σημείο εδώ και χρόνια εκ μέρους του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι, είναι εκείνοι που έκαναν την αρχική πρόταση στο υπουργείο Πολιτισμού για την έκθεση, με στόχο την ανάδειξη της Μεσσηνίας της Ύστερης Εποχής του Χαλκού. Έτσι και οι θεματικοί άξονες της έκθεσης ρίχνουν φως στο μεγάλο μυκηναϊκό ανακτορικό κέντρο του Άνω Εγκλιανού.

Ο «Γρύπας Πολεμιστής»

Νεαρός, με μαύρα κατσαρά μακριά μαλλιά, καστανά μάτια και φρύδια, όμορφος, αρχοντικός, ηλικίας 30 με 35 ετών, είναι τα χαρακτηριστικά που του αποδίδονται στον «Γρύπα Πολεμιστή» του οποίου ο τάφος ήρθε στο φως από την αρχαιολογική έρευνα.

«Από ό,τι φαίνεται, ήταν όμορφος άνδρας, είχε λάβει μέρος σε μάχες, αλλά πέθανε κατά πάσα πιθανότητα από ασθένεια. Τον έχουμε αποκαταστήσει με μακριά μαύρα μαλλιά, με βάση την αναπαράσταση πολεμιστή που βρέθηκε σε μία σφραγίδα στον τάφο» σημειώνει η δρ. Στόκερ.

Και ο Τζακ Ντέιβις επιβεβαιώνει πως δε βρέθηκε τραύμα στον σκελετό, επομένως μπορούν να υποστηρίξουν με βεβαιότητα πως δεν πέθανε σε μάχη. Έχει, μάλιστα, γίνει και ανασύσταση του προσώπου του από τους Lynne Schepartz και Tobias Houlton του Πανεπιστημίου του Γουίτγουοτερσραντ στο Γιοχάνεσμπουργκ.