Ακαθάριστα οικόπεδα: Κλείνει σήμερα η πλατφόρμα – 40% κάτω οι δηλώσεις, έρχονται έλεγχοι και πρόστιμα

Με σημαντικά μειωμένο αριθμό δηλώσεων καθαρισμού οικοπέδων σε σχέση με πέρυσι και αυξανόμενα προβλήματα στην αποκομιδή της συσσωρευμένης βιομάζας, κλείνει σήμερα, Σάββατο 15 Ιουνίου, η σχετική προθεσμία στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (akatharista.apps.gov.gr).

Παρά τα διαδοχικά καλέσματα των Αρχών προς ιδιοκτήτες και ενοικιαστές, η συμμετοχή εμφανίζεται αισθητά μειωμένη, την ώρα που πολλές περιοχές, κυρίως περιαστικές, αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους λόγω της εγκατάλειψης κλαδιών και ξερών χόρτων σε δρόμους και πεζοδρόμια.

Έρχεται «σαφάρι» ελέγχων και προστίμων

Καθώς έχει ήδη ξεκαθαριστεί ότι δεν πρόκειται να δοθεί παράταση, από τη Δευτέρα 16 Ιουνίου αναμένεται να ξεκινήσουν εντατικοί έλεγχοι από την Πυροσβεστική και τους Δήμους, με την επιβολή διοικητικών κυρώσεων για κάθε διαπιστωμένη αμέλεια.

Υπενθυμίζεται ότι η μη υποβολή δήλωσης καθαρισμού επισύρει πρόστιμο 1.000 ευρώ, ενώ σε περιπτώσεις ψευδούς δήλωσης προβλέπονται ποινικές κυρώσεις που φτάνουν μέχρι φυλάκιση δύο ετών και πρόστιμα έως 54.000 ευρώ.

40% κάτω οι φετινές δηλώσεις

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, έως και την Πέμπτη 13 Ιουνίου είχαν καταγραφεί 487.967 δηλώσεις στην ηλεκτρονική πλατφόρμα – αριθμός μειωμένος κατά περίπου 40% σε σχέση με το 2024, όταν καταχωρήθηκαν πάνω από 800.000 δηλώσεις.

Αξιωματούχοι του Υπουργείου επισημαίνουν ότι πέρυσι ο αριθμός των δηλώσεων ήταν πιθανώς πλασματικός, καθώς περιλάμβανε πλήθος ψευδών δηλώσεων που δεν συνοδεύτηκαν από ελέγχους. Φέτος, αν και ο αριθμός είναι μικρότερος, θεωρείται πιο ρεαλιστικός.

Δυναμική η συμμετοχή των Δήμων

Από την πλευρά τους, οι Δήμοι φαίνεται να δείχνουν μεγαλύτερη ετοιμότητα: 321 από τους 334 Δήμους της χώρας έχουν ήδη συνδεθεί στην πλατφόρμα του υπουργείου, έναντι 185 Δήμων την προηγούμενη χρονιά.

Ωστόσο, η εικόνα στο πεδίο παραμένει προβληματική – όχι μόνο λόγω των μη δηλωμένων οικοπέδων, αλλά και εξαιτίας της ανεπαρκούς διαχείρισης της αποκομιδής της βιομάζας.

Οι δρόμοι γεμίζουν ξερά χόρτα – Ορατός ο κίνδυνος πυρκαγιάς

Σε πολλές περιοχές, οι καθαρισμοί των οικοπέδων –όπου έγιναν– δεν συνοδεύτηκαν από την απαιτούμενη απομάκρυνση της βιομάζας, δηλαδή των κλαδιών, των ξερών χόρτων και των λοιπών απορριμμάτων.

Παρότι η νομοθεσία προβλέπει ότι οι ιδιοκτήτες οφείλουν να μεταφέρουν τα κηπαία απόβλητα σε ειδικά σημεία που έχουν υποδείξει οι Δήμοι, αυτό συχνά δεν εφαρμόζεται είτε λόγω αδιαφορίας των ιδιωτών, είτε εξαιτίας της αδυναμίας των ΟΤΑ να οργανώσουν ή να υποδείξουν τέτοια σημεία.

Αποτέλεσμα είναι σωροί από κλαδιά και σάκοι με χόρτα να στοιβάζονται σε δρόμους, πεζοδρόμια και άτυπες χωματερές, μετατρέποντας τις συνοικίες –ιδίως στις παρυφές πόλεων και οικισμών– σε πραγματικές “πυριτιδαποθήκες”, ενόψει μάλιστα ενός ακόμη θερμού και ξηρού καλοκαιριού.

Οι υπόχρεοι

Σε καθαρισμό των χώρων τους, προκειμένου να αποφύγουν την επιβολή προστίμων, πρέπει να έχουν προχωρήσει οι ιδιοκτήτες, νομείς, επικαρπωτές, μισθωτές ή υπομισθωτές οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε:

α) περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων,
β) περιοχές εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο,
γ) εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περ. (α) και (β), κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας και
δ) εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη της περιοχής και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας.

Σημειώνεται ότι τα οικόπεδα πρέπει να διατηρούνται καθαρά καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, από 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου.

Ο απαιτούμενος καθαρισμός περιλαμβάνει:

• Υλοτομία και απομάκρυνση ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται άμεσα σε επαφή με κτίσμα.
• Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους, όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.
• Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.
• Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.
• Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.
• Ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.

Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται οι διαμορφωμένοι, συντηρημένοι κήποι ή φυτευμένες επιφάνειες ακάλυπτων χώρων κτιρίων, πολυκατοικιών κλπ των περιοχών και εκτάσεων που αναφέρονται παραπάνω.

Ποινές και πρόστιμα

Οι ποινές και τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε όσους δεν συμμορφωθούν έχουν ως εξής:

• Πρόστιμο 0,50 €/τ.μ. για μη καθαρισμένο οικόπεδο, με ελάχιστο ποσό 200 €, με χρέωση στον ιδιοκτήτη για καθαρισμό από τον Δήμο.
• Πρόστιμο 750 € για μη τήρηση των μέτρων αντιπυρικής προστασίας.
• Πρόστιμο έως 50.000 € σε περίπτωση πρόκλησης πυρκαγιάς.
• Πρόστιμο 1.000 € για μη υποβολή δήλωσης στο Εθνικό Μητρώο.
• Ψευδής δήλωση συμμόρφωσης: φυλάκιση έως 2 έτη + πρόστιμο έως 54.000 €.